Τον Οκτώβριο του 1997, το Ιταλικό Ανώτατο Δικαστήριο (το Ακυρωτικό Δικαστήριο) εξέδωσε μια απόφαση-ορόσημο αναγνωρίζοντας τη γνησιότητα της θρησκευτικής υπόστασης της Σαηεντολογίας. Σήμερα αυτή η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου στην Ιταλία αναγνωρίζεται από κορυφαίες δικαστικές αρχές και ακαδημαϊκούς ως μια καθοριστική απόφαση που θέτει σημαντικά πρότυπα σχετικά με τον ορισμό της θρησκείας σε όλη την Ευρωπαϊκή Κοινότητα.
« ...εφόσον η Εκκλησία της Σαηεντολογίας έχει αναγνωριστεί στις ΗΠΑ ως θρησκευτικό δόγμα, θα έπρεπε να έχει αναγνωριστεί και στην Ιταλία κι έτσι θα έπρεπε να επιτρέπεται η άσκηση της λατρείας της και η διεξαγωγή θρησκευτικών δραστηριοτήτων διάδοσής της...».
Το Δικαστήριο ανέλυσε πλήρως τα κριτήρια για τον ορισμό της θρησκείας, τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει καθήκον να μην περιορίζει τη θρησκευτική ελευθερία και κατέληξε στα ακόλουθα συμπεράσματα:
Η Σαηεντολογία είναι μια αναγνωρισμένη θρησκεία της οποίας οι δραστηριότητες, χωρίς εξαίρεση, [είναι] χαρακτηριστικό όλων των θρησκευτικών κινημάτων.
Οι μελετητές της θρησκείας, παρατήρησε το Δικαστήριο, αναγνωρίζουν ότι η Σαηεντολογία είναι μια θρησκεία της οποίας σκοπός είναι «η απελευθέρωση του ανθρώπινου πνεύματος μέσα από τη γνώση του θεϊκού πνεύματος που κατοικεί μέσα σε κάθε ανθρώπινο ον».
Κατά την απόφασή του, το Δικαστήριο διέκρινε άμεση αντιστοιχία μεταξύ των θρησκευτικών πρακτικών και δραστηριοτήτων συλλογής δωρεών της Εκκλησίας της Σαηεντολογίας και αυτών της Καθολικής Εκκλησίας και άλλων θρησκειών:
Οι ίδιες θρησκείες που, σύμφωνα με τους δικαστές του Εφετείου, θα έπρεπε να αντιπροσωπεύουν τον «κοινό τρόπο σκέψης» στο θέμα της θρησκείας, έχουν ανέκαθεν απαιτήσει από τους πιστούς τους να κάνουν δωρεές που, στα πρώτα χρόνια αυτών των θρησκειών, εκτείνονταν σε μέγεθος πολύ πέρα από τις συμβολικές δωρεές που απαιτούνται σήμερα.
Το Ανώτατο Δικαστήριο έκανε μια διεξοδική ανάλυση των κριτηρίων καθορισμού μιας θρησκείας, συμπεραίνοντας τη γνησιότητα της θρησκευτικής υπόστασης της Σαηεντολογίας. Απορρίπτοντας τον ορισμό της θρησκείας που χρησιμοποιείται από το Εφετείο, το Ανώτατο Δικαστήριο διαπίστωσε ότι το κατώτερο δικαστήριο έκανε το λάθος να σχηματίσει τον ορισμό του, αποκλειστικά και μόνο βάσει ιουδαιο-χριστιανικών εννοιών:
Ένα σύστημα δογμάτων που επικεντρώνεται στην υπόθεση της ύπαρξης ενός Υπέρτατου Όντος, που είχε άμεση σχέση με τους ανθρώπους και το οποίο πρέπει να υπακούουν και να σέβονται… . [Έ]νας τέτοιος ορισμός της θρησκείας, που είναι από μόνος του μερικός επειδή απορρέει –όπως υποστηρίζεται– αποκλειστικά από θρησκείες που πηγάζουν από τη Βίβλο, είναι παράνομος σύμφωνα με πολλές αντιλήψεις· βασίζεται σε φιλοσοφικές και κοινωνικο-ιστορικές υποθέσεις που είναι εσφαλμένες.
Επίσης, ο ορισμός του κατώτερου δικαστηρίου εξ ορισμού θα απέκλειε τον Βουδισμό, τον Ταοϊσμό ή οποιαδήποτε «πολυθεϊστική, σαμανιστική ή ανιμιστική θρησκεία». Το Ανώτατο Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτός ο περιοριστικός ορισμός παραβίαζε το Ιταλικό Σύνταγμα.
Κριτήρια που Αποδεικνύουν ότι η Σαηεντολογία Εμπίπτει στον Ορισμό της Θρησκείας
Στέλνοντας την υπόθεση πίσω στο Εφετείο για επανεξέταση, το Ανώτατο Δικαστήριο παρείχε λεπτομερή καθοδήγηση για τα κριτήρια που ισχύουν σχετικά με τη Σαηεντολογία ως θρησκεία. Το Ανώτατο Δικαστήριο έδωσε οδηγίες στο Εφετείο να εξετάσει ιταλικές και άλλες εξωτερικές διοικητικές και δικαστικές αποφάσεις σχετικά με τη Σαηεντολογία οι οποίες, όπως ανακοίνωσε το Δικαστήριο, ήταν σαφώς σχετικές. Επιπλέον, το Δικαστήριο καθοδήγησε το κατώτερο δικαστήριο να λάβει υπόψη του τις απόψεις των εμπειρογνωμόνων, καθώς και τις απόψεις των ενοριτών της Εκκλησίας της Σαηεντολογίας στην Ιταλία.
Εμπειρογνώμονες Γενικά Θεωρούν ότι η Σαηεντολογία είναι Θρησκεία
Το Ανώτατο Δικαστήριο έδωσε οδηγίες στο κατώτερο δικαστήριο να εξετάσει τις απόψεις πολυμαθών αρχών και εμπειρογνωμόνων στο πεδίο της θρησκείας, και όχι τις απόψεις του ευρύ κοινού, για να καθορίσει εάν η Σαηεντολογία «θεωρείται γενικά» ως θρησκεία. Σημείωσε ότι θα ήταν παράλογο να βασίζεται στην κοινή συναίνεση ή στην πλειοψηφία του κοινού για τον καθορισμό του κατά πόσον ένα σύνολο πεποιθήσεων είναι θρησκευτικό, καθώς υπό αυτές τις συνθήκες οι θρησκευτικές μειονότητες δεν θα λάμβαναν την προστασία που δικαιούνται. Αντιθέτως, αυτό που απαιτείται είναι «μια καλά μελετημένη, λογική αξιολόγηση των διαθέσιμων στοιχείων για τη λήψη της απόφασης», και όχι κάτι που βασίζεται στη «διαίσθηση, εντυπώσεις, συναισθήματα και διαθέσεις...».
Ο Ισχυρισμός της Θρησκευτικότητας της Σαηεντολογίας είναι Φανερός από Οργανωτικά Έγγραφα
Το Ανώτατο Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα οργανωτικά έγγραφα της Εκκλησίας αποτελούν ξεκάθαρη απόδειξη της θρησκευτικής της φύσης, αφού αυτά τα έγγραφα περιέχουν οριστική γλώσσα σχετικά με το θρησκευτικό δόγμα και τον απώτερο στόχο της Εκκλησίας να επιτύχει τη γνώση του Θεού – αρχές που το Δικαστήριο σημείωσε ότι είναι κοινές σε πολλές θρησκείες. Το γεγονός ότι τα οργανωτικά έγγραφα της Εκκλησίας αναφέρονται στην «επιστημονική» προσέγγιση των αρχών και τεχνικών της Σαηεντολογίας δεν αμφισβήτησε τη διαπίστωση της θρησκευτικότητάς της, διότι σκοπός αυτών των τεχνικών είναι η επίτευξη ενός συγκεκριμένου πνευματικού στόχου. Πράγματι, το Ανώτατο Δικαστήριο υπενθύμισε στους παρευρισκόμενους ότι οι χριστιανικές εκκλησίες εξακολουθούν να θεωρούνται θρησκευτικές ακόμα κι αν ο Άγιος Θωμάς ο Ακινάτης «όρισε τη Θεολογία ως Επιστήμη».
Απόρριψη Ψευδών Ισχυρισμών Εναντίον της Εκκλησίας
Το Ανώτατο Δικαστήριο εξέτασε –και απέρριψε– ψευδείς ισχυρισμούς σχετικά με τις δραστηριότητες συλλογής δωρεών της Εκκλησίας της Σαηεντολογίας. Όπως πολλά δικαστήρια σε άλλες χώρες, καθώς και διοικητικά δικαστήρια όπως η Υπηρεσία Εσωτερικού Εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών, έχουν απορρίψει αυτές τις αξιώσεις της εμπορευματοποίησης, έτσι και το Ιταλικό Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε επίσης ότι αυτοί οι ψευδείς ισχυρισμοί δεν έχουν καμία βάση.
Μη Αξιόπιστες Καταγγελίες Αποστατών
Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε εμπρηστικές και αισχρές καταγγελίες από δυσαρεστημένους αποστάτες με την αιτιολογία ότι δεν είναι αξιόπιστοι μάρτυρες. Το Δικαστήριο επέκρινε το Εφετείο για το γεγονός ότι αμέλησε να επαληθεύσει τις πληροφορίες από τέτοια άτομα, να εξακριβώσει τους λόγους της αποξένωσής τους από τη Σαηεντολογία και να καθορίσει εάν οι δηλώσεις τους συγκεντρώθηκαν σε μια δικαστική διαδικασία, της οποίας η ορθότητα θα μπορούσε να εξεταστεί και να ελεγχθεί. Το Δικαστήριο απέρριψε τη μαρτυρία πρώην δυσαρεστημένων μελών ως εγγενώς ανέμπιστη και αναξιόπιστη απόδειξη.
Συνεισφορές της Σαηεντολογίας Χρησιμοποιούνται Αποκλειστικά για Θρησκευτικούς Σκοπούς
Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα ήταν «παράλογο» να προβεί σε αρνητικά συμπεράσματα από εσωτερικές οδηγίες της Εκκλησίας που αναθέτουν σε ορισμένα μέλη του προσωπικού να «βγάλουν χρήματα» για την Εκκλησία. Ένα βασικό γεγονός της ζωής είναι ότι κάθε θρησκευτική δραστηριότητα απαιτεί υποστήριξη μέσω χρηματοδότησης. Το Δικαστήριο επεσήμανε ότι οι οικονομικές οδηγίες δεν ήταν μέρος της δογματικής βάσης της θρησκείας της Σαηεντολογίας· ότι αποτελούν ένα ελάχιστο τμήμα των συγγραμμάτων της Εκκλησίας (που περιλαμβάνει μόνο ένα ή δύο από τις περισσότερες από οκτώ χιλιάδες οδηγίες)· ότι απευθύνονται μόνο σε μέλη του προσωπικού που είναι υπεύθυνα για οικονομικά θέματα της Εκκλησίας, και όχι σε ενορίτες ή ακόμη και γενικά μέλη του προσωπικού· και ότι, σε κάθε περίπτωση, οι οδηγίες ορίζουν πως όλες οι συμβαλλόμενες δωρεές χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τους θρησκευτικούς σκοπούς της Εκκλησίας.
Κατάλληλες Μέθοδοι Συλλογής Δωρεών για τη Σαηεντολογία
Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε παρομοίως το ότι η κυβέρνηση βασίζεται σε εσωτερικές οδηγίες που παροτρύνουν μέλη του προσωπικού να χρησιμοποιούν τεχνικές συλλογής δωρεών για να ενθαρρύνουν τους ενορίτες να αγοράσουν βιβλία ή να λάβουν θρησκευτικές υπηρεσίες. Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι οδηγίες απευθύνονταν μόνο στα μέλη του προσωπικού που είναι υπεύθυνα για την προώθηση των εν λόγω θρησκευτικών υλικών ή υπηρεσιών. Τέτοιες μέθοδοι, διαπίστωσε το Δικαστήριο, είναι πολύ λιγότερο αυστηροί, για παράδειγμα, από το δόγμα της εξιλέωσης που έχει χρησιμοποιήσει η Καθολική Εκκλησία για να πείσει τους πιστούς να επανορθώσουν για τις αμαρτίες τους και ν’ αποφύγουν το Καθαρτήριο μέσω επιβεβλημένης αγοράς συγχωροχαρτιών.
Σταθερές Δωρεές της Σαηεντολογίας που Δεν Είναι Ασυνήθιστες για Θρησκείες
Το Δικαστήριο έδωσε οδηγίες να μη σχηματιστούν δυσμενή συμπεράσματα για την πρακτική της Εκκλησίας επειδή ζητάει σταθερές συνεισφορές ως αντάλλαγμα για θρησκευτικές υπηρεσίες, σημειώνοντας ότι αυτή η μέθοδος συλλογής είναι ασυνήθιστη ανάμεσα σε θρησκείες. Όπως διαπίστωσε το Δικαστήριο: «μέχρι πριν λίγα χρόνια, παρόμοιες λίστες, που δεν ήταν λιγότερο λεπτομερείς ούτε λιγότερο ακριβείς, συνηθίζονταν να εμφανίζονται στην είσοδο αρκετών ιεροφυλακίων της Καθολικής Εκκλησίας και, σε κάθε περίπτωση, παρόμοιες πληροφορίες ήταν άμεσα διαθέσιμες από τους τοπικούς ιερείς όταν κάποιος ζητούσε αυτές τις υπηρεσίες...».
Η Σαηεντολογία Εξυπηρετεί έναν Θρησκευτικό και Όχι Εμπορικό Σκοπό
Το Δικαστήριο απέρριψε ισχυρισμούς ότι τα μέλη του προσωπικού της Εκκλησίας συνεργάζονταν για να επωφεληθούν από τις δραστηριότητες της Εκκλησίας. Τέτοιου είδους ισχυρισμοί είναι παράλογοι, επειδή όλα τα κεφάλαια παραμένουν εντός της Εκκλησίας και τα άτομα «δεν υπήρχε καμία απολύτως πιθανότητα –ούτε καν στο μέλλον– να μοιραστούν το εισόδημα της Εκκλησίας».
Απαλλαγή από Ποινικές Διώξεις: Δικαίωση της Σαηεντολογίας και της Θρησκευτικής Ελευθερίας
Η απόφαση του Ιταλικού Ανώτατου Δικαστηρίου που αναγνωρίζει τη Σαηεντολογία, έδωσε τέλος σε περισσότερο από μια δεκαετία θρησκευτικού περιορισμού κατά την οποία έγιναν προσπάθειες καταπίεσης της θρησκείας της Σαηεντολογίας ποινικοποιώντας την πρακτική της.
Η μακρά ποινική υπόθεση εναντίον αξιωματούχων της Εκκλησίας κατέληξε σε μια, αν μη τι άλλο, επίθεση κατά των θεμιτών και προστατευόμενων θρησκευτικών δικαιωμάτων τους. Τον Δεκέμβριο του 1986 450 καραμπινιέροι έκαναν έφοδο σε κάθε Εκκλησία και Μίσιον της Σαηεντολογίας στη χώρα, κάνοντας κατάσχεση των θρησκευτικών τους υλικών και διακόπτοντας τη λειτουργία τους. Μετά, τον Ιούνιο του 1988, είκοσι έξι Σαηεντολόγοι συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν βάσει απατηλών κατηγοριών. Η εισαγγελική αρχή εξέτασε με συνέντευξη πάνω από ενενήντα μάρτυρες. Στο τέλος, εβδομήντα πέντε άτομα παραπέμφθηκαν σε δίκη.
Όταν η υπόθεση έφτασε στο δικαστήριο το 1991, η συντριπτική και αδιαμφισβήτητη απόδειξη που παρουσίασαν η Εκκλησία και οι ενορίτες της έδειξε ότι οι πρακτικές της Σαηεντολογίας είναι αναμφίβολα θρησκευτικής φύσης. Πράγματι, ως αποτέλεσμα των αποδεικτικών στοιχείων που διατυπώθηκαν, το Δικαστήριο του Μιλάνου αποφάνθηκε υπέρ της Εκκλησίας, αλλά λόγω των ενστάσεων της κυβέρνησης, η δικαστική υπόθεση μεταβιβάστηκε δυο φορές στο Ιταλικό Ανώτατο Δικαστήριο.
Ωστόσο, μετά την απόφαση-ορόσημο του Ανώτατου Δικαστηρίου το 1997, το Εφετείο του Μιλάνου επιβεβαίωσε την απόφαση από τη δίκη του 1991 υπέρ της Εκκλησίας και των ενοριτών της, κι έτσι έκλεισε την όλη υπόθεση με την πλήρη δικαίωση της Εκκλησίας και των ενοριτών της.
Φορολογική Αναγνώριση από το Ανώτατο Δικαστήριο
Το 2001, το Ιταλικό Ανώτατο Δικαστήριο επικύρωσε και πάλι τη θρησκευτική γνησιότητα της Σαηεντολογίας. Η Εκκλησία άσκησε έφεση κατά της απόφασης της Φορολογικής Υπηρεσίας του Μιλάνου που είχε επιβάλλει φόρο εισοδήματος για τα έτη 1982 και 1983. Το Φορολογικό Δικαστήριο του Μιλάνου επικύρωσε τις εκτιμήσεις της Φορολογικής Υπηρεσίας, όπως είχε κάνει και το Περιφερειακό Φορολογικό Δικαστήριο του Μιλάνου τον Απρίλιο του 1997. Έφεση κατατέθηκε ενώπιον του Ιταλικού Ανώτατου Δικαστηρίου, το οποίο εξέδωσε την απόφασή του στις 22 Οκτωβρίου 2001.
Η απόφαση του Τμήματος Φορολογικού Εισοδήματος του Ανώτατου Δικαστηρίου ακύρωσε την απόφαση του Περιφερειακού Φορολογικό Δικαστηρίου και ανέπεμψε την υπόθεση, διατάσσοντας την επανεξέτασή του από ένα διαφορετικό τμήμα του Περιφερειακού Φορολογικού Δικαστηρίου από αυτό που είχε επικυρώσει τις εκτιμήσεις. Το Ανώτατο Δικαστήριο επεσήμανε ότι το κατώτερο δικαστήριο είχε αμελήσει να λάβει υπόψη του το «πολυάριθμο και κυρίαρχο πλέον» σώμα νομολογίας, συμπεριλαμβανομένου αυτού του ίδιου του Ανώτατου Δικαστηρίου, επιβεβαιώνοντας τη θρησκευτικότητα της Σαηεντολογίας και των οργανισμών της. Το Ανώτατο Δικαστήριο, επιπλέον, διαπίστωσε ότι η Σαηεντολογία θεωρείται ότι είναι θρησκευτικός οργανισμός όχι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η Σαηεντολογία στην Ιταλία Σήμερα
Σήμερα η θρησκεία της Σαηεντολογίας ευημερεί στην Ιταλία, με εκατοντάδες χιλιάδες Σαηεντολόγους και εκατοντάδες Εκκλησίες, Μίσιον και ομάδες της Σαηεντολόγους σε όλη τη χώρα.
Η Σαηεντολογία έχει αναπτυχθεί πλήρως, όσον αφορά τη θεολογία της καθώς και τη θρησκευτική της πρακτική και οργάνωση. Το εύρος και η έκταση της θρησκείας περιλαμβάνουν περισσότερες από έντεκα χιλιάδες Εκκλησίες, Μίσιον και συγγενικούς Οργανισμούς της Σαηεντολογίας σε 167 χώρες που εξυπηρετούν τις θρησκευτικές ανάγκες εκατομμυρίων ενοριτών σε όλο τον κόσμο.
