Η Ιδρυτική Εκκλησία της Σαηεντολογίας δημιουργήθηκε ως θρησκευτικός οργανισμός στην Ουάσιγκτον, στις 21 Ιουλίου 1955, για την «εξάπλωση της θρησκευτικής πίστης, που είναι γνωστή ως Σαηεντολογία, και προκειμένου να ενεργεί ως Εκκλησία για τη θρησκευτική λατρεία αυτής της πίστης». Στα επόμενα τριάντα χρόνια, η Εκκλησία της Σαηεντολογίας επεκτάθηκε εντυπωσιακά και έγινε μια παγκόσμια θρησκεία. Όπως και σε κάθε θρησκεία, συγκεκριμένοι τόποι λατρείας λειτουργούν ως βάση της θρησκείας της Σαηεντολογίας. Η κοινωνική οργάνωση της Διεθνούς Εκκλησίας της Σαηεντολογίας βασίζεται σε μια ιεραρχία από πέντε διαφορετικά είδη θρησκευτικών κέντρων.
Πρώτον, οι θρησκευτικές αποστολές της Σαηεντολογίας παραδίδουν εισαγωγικές υπηρεσίες και ώντιτινγκ μέχρι το επίπεδο του Κλήαρ. Παρόλο που οι αποστολές αυτές ασχολούνται κυρίως με δραστηριότητες ενημέρωσης ανθρώπων που δεν είναι εξοικειωμένοι με τη Σαηεντολογία, είναι επίσης εξουσιοδοτημένες να παραδίδουν όλες τις βασικές «πορείες προς τη Γέφυρα». (Γέφυρα είναι η πορεία βημάτων προς την κατάσταση του Κλήαρ και του Λειτουργικού Θήταν.) Όταν μια θρησκευτική αποστολή καταφέρει να αναπτυχθεί σε ένα επαρκές μέγεθος, μπορεί να γίνει εκκλησία.
Δεύτερον, εκκλησίες της Σαηεντολογίας παραδίδουν όλο το ώντιτινγκ, την εκπαίδευση και άλλες θρησκευτικές υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες και στις θρησκευτικές αποστολές. Ωστόσο, οι Εκκλησίες προσφέρουν και ανώτερη εκπαίδευση για ώντιτορ και έχουν την εξουσία να χειροτονούν λειτουργούς. Παραδίδουν τακτικές κυριακάτικες λειτουργίες.
Τρίτον, οι Εκκλησίες μεγέθους Σαιντ Χιλ και οι Ανώτεροι Οργανισμοί είναι θρησκευτικά κέντρα για το προχωρημένο ώντιτινγκ και την προχωρημένη εκπαίδευση. Αυτά τα κέντρα που βρίσκονται στο Σάσεξ, στην Κοπεγχάγη, στο Λος Άντζελες και στο Σίδνεϊ, ειδικεύονται στη θρησκευτική τεχνολογία για την επίτευξη των αρχικών επιπέδων του Λειτουργικού Θήταν.
Τέταρτον, ο Οργανισμός Υπηρεσιών Φλαγκ, που βρίσκεται στο Κληαργουότερ της Φλόριντα, είναι η πνευματική έδρα της διεθνούς Εκκλησίας της Σαηεντολογίας. Το κέντρο παραδίδει όλες τις θρησκευτικές υπηρεσίες της Σαηεντολογίας, στις οποίες περιλαμβάνονται τα υψηλότερα επίπεδα ώντιτινγκ για την επίτευξη του Λειτουργικού Θήταν και η ανώτατου βαθμού εκπαίδευση για ώντιτορ.
Πέμπτον, ο Οργανισμός Υπηρεσιών της Ναυαρχίδας, που παραδίδει τις υπηρεσίες του στο Φρίγουιντς, ένα πλοίο μήκους 134 μέτρων που έχει τη βάση του στην Καραϊβική, είναι το μοναδικό κέντρο Σαηεντολογίας που προσφέρει το ανώτατο επίπεδο του ώντιτινγκ. Επιπλέον, ο Οργανισμός Υπηρεσιών της Ναυαρχίδας παρέχει ειδικά μαθήματα και θρησκευτικά ησυχαστήρια για την πνευματική πρόοδο ενός ατόμου.
Αυτή η ιεράρχηση των θρησκευτικών κέντρων λειτουργεί υπό την καθοδήγηση της Μητέρας Εκκλησίας στο Λος Άντζελες, της Εκκλησίας της Σαηεντολογίας Διεθνώς. Η Εκκλησία της Σαηεντολογίας Διεθνώς, που είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση και την εξάπλωση της θρησκείας της Σαηεντολογίας, έχει ιδρύσει αρκετούς θυγατρικούς κλάδους. Η εταιρεία Golden Era Productions παράγει και διανέμει μια ευρεία γκάμα από έντυπα, ταινίες και ηχογραφήσεις. Δύο εκδοτικές εταιρείες –η Bridge Publications στο Λος Άντζελες και η New Era Publications στη Δανία– διαχειρίζονται την έκδοση των βιβλίων του Λ. Ρον Χάμπαρντ. Παρόλο που φαίνεται σαν μια σύγχρονη εταιρική δομή, αυτή η εκκλησιαστική οργάνωση εξυπηρετεί θρησκευτικά συμφέροντα, επιβλέποντας τη διατήρηση και την εξάπλωση της θρησκείας της Σαηεντολογίας σε όλο τον κόσμο.
Η Εκκλησία της Σαηεντολογίας, πέρα από τη διαφύλαξη και την εξάπλωση της θρησκευτικής της τεχνολογίας, έχει αναπτύξει μια σειρά από υπηρεσίες για το κοινό στα πεδία της απεξάρτησης από τα ναρκωτικά, της αναμόρφωσης των εγκληματιών, της διοίκησης των επιχειρήσεων και στο πεδίο της εκπαίδευσης.
Το Κέντρο Θρησκευτικής Τεχνολογίας, που είναι αφοσιωμένο στη διατήρηση των ιερών κειμένων και των θρησκευτικών διδασκαλιών, καταχωρίζει τα εμπορικά σήματα και τα πνευματικά δικαιώματα της Σαηεντολογίας και επιβλέπει τη χρήση τους. Όσον αφορά τη διαφύλαξη της ορθοδοξίας της θρησκείας, το Κέντρο Θρησκευτικής Τεχνολογίας διατηρεί την αγνότητα των διδαχών της Σαηεντολογίας και εξασφαλίζει ότι οι λειτουργοί και οι υπηρεσίες της εκκλησίας λειτουργούν σε ηθικό πλαίσιο.
Το Κέντρο Θρησκευτικής Τεχνολογίας, που είναι εκτός εκκλησιαστικής ιεραρχίας, ιδρύθηκε το 1982 για να εξασφαλίσει την επιβίωση της θρησκείας μέσα από τη διαφύλαξη των γραπτών του Λ. Ρον Χάμπαρντ σε άφθαρτα υλικά. Το Κέντρο Θρησκευτικής Τεχνολογίας, επισημαίνοντας ότι αυτά τα γραπτά θεωρούνται ιερά κείμενα, έχει αναπτύξει διάφορα μέσα για τη συντήρησή τους, στα οποία περιλαμβάνεται η χάραξη των κειμένων του Λ. Ρον Χάμπαρντ σε πλάκες από ανοξείδωτο ατσάλι για να αποθηκευτούν σε δοχεία από τιτάνιο, πράγμα που θα εξασφαλίσει τη μόνιμη επιβίωση των θεμελιωδών εγγράφων της θρησκείας της Σαηεντολογίας. Με τον τρόπο αυτό, το Κέντρο Θρησκευτικής Τεχνολογίας έχει αναλάβει την ευθύνη της προστασίας των ιερών κειμένων της Σαηεντολογίας από «κάθε πιθανή καταστροφή, ώστε οι μελλοντικές γενιές, ακόμη και οι περιπλανώμενες φυλές αγρίων σε κάποιες χιλιάδες χρόνια από τώρα, να έχουν τις Γραφές, για να αναστήσουν τη θρησκεία».32
Η Εκκλησία της Σαηεντολογίας, πέρα από τη διαφύλαξη και την εξάπλωση της θρησκευτικής της τεχνολογίας, έχει αναπτύξει μια σειρά από υπηρεσίες για το κοινό στα πεδία της απεξάρτησης από τα ναρκωτικά, της αναμόρφωσης των εγκληματιών, της διοίκησης των επιχειρήσεων και στο πεδίο της εκπαίδευσης. Το Νάρκωνον παρέχει υπηρεσίες και υποστήριξη για την εξάλειψη της χρήσης ναρκωτικών· το Κρίμινον δουλεύει με καταδικασμένους εγκληματίες για να τους βοηθήσει να μην επιστρέψουν στη φυλακή· το πρόγραμμα «Ο Δρόμος προς την Ευτυχία» υποστηρίζει την ανάπτυξη της προσωπικής ηθικής και της κοινωνικής ηθικής· και ο Οργανισμός Εφαρμοσμένης Εκπαίδευσης παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα για τη μελέτη και τις μεθόδους μάθησης. Μέσα από αυτά και μέσα από άλλα προγράμματα, η Εκκλησία της Σαηεντολογίας επεκτείνει τη θρησκευτική της αποστολή σε υπηρεσίες προς την κοινωνία.
Το κεντρικό σημείο του ενδιαφέροντος της Εκκλησίας της Σαηεντολογίας, ωστόσο, εξακολουθεί να είναι η θρησκευτική της αποστολή. Η Σαηεντολογία, σύμφωνα με τις προθέσεις του Λ. Ρον Χάμπαρντ, έχει σχεδιαστεί πάνω στη βάση ενός θρησκευτικού οργανισμού σε όλο τον κόσμο. Δεν έχουν όλα τα «νέα θρησκευτικά κινήματα» τόση άνεση να αναγνωρίζονται ως θρησκείες. Για παράδειγμα, ο Υπερβατικός Διαλογισμός, που ιδρύθηκε από τον γιόγκι Μαχαρίσι Μαχές, επέμενε ότι δεν ήταν θρησκεία· ήταν μια κοσμική οργάνωση που προσέφερε μια καθαρά επιστημονική τεχνική για τη μείωση του άγχους.33 Η Σαηεντολογία όμως ήταν πάντα ξεκάθαρη για το στάτους της ως θρησκευτικός οργανισμός. Αυτό το στάτους έχει επιβεβαιωθεί σε όλο τον κόσμο από τις κυβερνήσεις που παραχώρησαν στην Εκκλησία την ίδια νομική αναγνώριση και τις φορολογικές απαλλαγές που παραχωρούνται σε οποιαδήποτε θρησκεία.
