1. Η θεωρητική διαμόρφωση του θήταν έχει και τελετουργικές συνέπειες. Με κάθε επιφύλαξη, θα μπορούσαμε να μιλάμε για μια αληθινή και πραγματική θρησκεία του θήταν, λαμβάνοντας υπόψη ότι η έννοια του θήταν είναι η έννοια που δίνει στη Σαηεντολογία τη μοναδικότητά της. Με άλλα λόγια: οι διαδικασίες που έχουν σχέση με τη θρησκευτική λειτουργική, οι θρησκευτικές υπηρεσίες, οι λειτουργοί, οι συμβολισμοί κ.λπ. συνιστούν αυτό που θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως συμπληρώματα σε σύγκριση με τον θήταν, όπου το τελετουργικό της αναγνώρισης του θήταν (το «ώντιτινγκ» για το οποίο θα μιλήσω αργότερα) είναι βασικό στοιχείο. Αυτά τα «συμπληρώματα» μπορούμε να σκεφτούμε επίσης ότι η Σαηεντολογία απλώς τα έχει δανειστεί από τη χριστιανική θρησκεία, παρόλο που η Σαηεντολογία τείνει να είναι «συγκριτική θρησκεία».
Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για δύο διαφορετικές ρίζες, γιατί ο όρος «συγκριτική θρησκεία» είναι η ασυνείδητη απλοποίηση των μη ευρωπαϊκών ή προ-χριστιανικών πολιτισμικών εκφράσεων πριν από τη χριστιανική θρησκευτική θεματολογία (τουλάχιστον σύμφωνα με τη χρήση του όρου «συγκριτικός» που κάνει ο Χάμπαρντ). Όσον αφορά την ανατολικού τύπου εικόνα της θρησκείας που δίνει έμφαση στον θήταν (τον εαυτό) αντί σε έναν Θεό ή σε κάποια δύναμη που υπερβαίνει τον άνθρωπο, η Σαηεντολογία, από φαινομενολογική άποψη, είναι έγκυρη και σύμφωνη με τους ισχύοντες κανόνες λόγω του «θεϊκού» χαρακτήρα που δίνεται στον θήταν (που σε κάθε περίπτωση όντως ξεπερνά τις ικανότητες του ανθρώπου) και λόγω των επίσημων και ουσιαστικών αναλογιών που υπάρχουν με άλλες (ειδικά ανατολικές) θρησκείες και με τον ίδιο τον Χριστιανισμό.
Σε κάθε περίπτωση, οι τελετουργίες της Σαηεντολογίας περιλαμβάνουν και τις πρακτικές που έχουν σχέση με την ονοματοδοσία (αντί του βαπτίσματος), τους γάμους και τις κηδείες, πέρα από τις πρακτικές που στοχεύουν στην αναγνώριση του θήταν και των σχέσεών του με το σύμπαν (το ώντιτινγκ, ειδικά, και εν μέρει οι λειτουργίες που τελεί η Εκκλησία).
2. Το ώντιτινγκ είναι φαινομενολογικά μια ιεροτελεστία μύησης ακόμα κι αν τελείται σε όλα τα επίπεδα της θρησκείας της Σαηεντολογίας. Αυτό είναι η εισαγωγική ιεροτελεστία για τη Σαηεντολογία, κατά την οποία κάποιος για πρώτη φορά αποκτά γνώση του θήταν. Η υποκειμενική κρίση στη Σαηεντολογία μπορεί να διαφέρει από την αντικειμενική κρίση της θρησκευτικής φαινομενολογίας· στην πραγματικότητα, η βιβλιογραφία της Σαηεντολογίας προτιμά να εμφανίζει το ώντιτινγκ ότι είναι περισσότερο «ποιμαντική παροχή συμβουλών» παρά ιεροτελεστία, για να συγκριθεί με τη χριστιανική θρησκεία· ότι μοιάζει περισσότερο με τη δράση ενός πνευματικού συμβούλου (ακόμη κι αν εισέρχεται στη σφαίρα της εξομολόγησης των Καθολικών) παρά με την πιο μυστηριακή δράση ενός ιερέα. Αυτό συμβαίνει γιατί ο καθένας πρέπει να είναι ικανός να γνωρίζει τον εαυτό του ως θήταν και να το γνωρίζει αυτό υποκειμενικά.
Η ιεροτελεστία του ώντιτινγκ γίνεται σε «συνεδρίες» με μια σταθερή διάρκεια (τελετουργικό, όπως είπαμε). Ο ιερέας ονομάζεται «ώντιτορ»· αυτός που λαμβάνει ώντιτινγκ ονομάζεται «πρηκλήαρ». Η ορολογία που βασίζεται στο ώντιτινγκ απομακρύνει όσο το δυνατόν περισσότερο την έννοια της ιεροτελεστίας της μύησης, σαν να πρόκειται, αντί για ιεροτελεστία μύησης, για μια ανεπίσημη παροχή συμβουλών, έστω κι αν αυτή επιφέρει την κάθαρση. Ο χαρακτηρισμός του μυούμενου προκύπτει και πάλι από την έννοια της λέξης «πρηκλήαρ»: κάποιος που δεν είναι ακόμη Κλήαρ, αλλά φιλοδοξεί να γίνει.
Η μύηση είναι βαθμιαία, όπως στις αρχαίες μυστικιστικές θρησκείες και στον ίδιο τον Χριστιανισμό, όπου η τελειότητα συμβαίνει βαθμιαία: για παράδειγμα το βάπτισμα, το χρίσμα, η Θεία Ευχαριστία· κάτι παρόμοιο συμβαίνει με την είσοδο στον Χριστιανισμό και το χρίσμα και την παροχή ποιμαντικών συμβουλών, πράγμα που κι αυτό ενώνει το ανθρώπινο σώμα με το σώμα του Χριστού.
Η διαδικασία τού να πηγαίνει κανείς από το πρώτο επίπεδο του πρηκλήαρ στο επίπεδο του Κλήαρ και πέρα νοείται ως απελευθερωτική διαδικασία και «release» (απελευθερωμένος) είναι ο τίτλος του ατόμου που κάνει αυτή τη διαδικασία, κάθε βήμα της οποίας μέχρι την κατάσταση του Κλήαρ ονομάζεται «Βαθμίδα Ριλίζ» (Βαθμίδα Απελευθέρωσης).
Ο Κλήαρ είναι ο «άγιος» ή αυτός που προσβλέπει να γίνει άγιος, τον οποίο οι Σαηεντολόγοι προτιμούν να συγκρίνουν με τον βουδιστικό Άρχατ («σεβαστός») και τον Μποντισάτβα, εκείνον δηλαδή που έχει επιτύχει τους στόχους του Βουδισμού αλλά παραμένει στον κόσμο για να βοηθήσει τους άλλους να το πετύχουν. Ο Κλήαρ όμως θεωρείται επίσης ότι είναι κάτι το ανάλογο με έναν «υπολογιστή», με την έννοια ότι έχει αποκτήσει την ικανότητα να επιλύει με νηφαλιότητα οποιοδήποτε πρόβλημα αν έχουν δοθεί όλα τα δεδομένα. Η εικόνα του υπολογιστή είναι διάσπαρτη σε όλα τα γραπτά της Σαηεντολογίας, την οποία ορίζουν ως «θρησκεία της διαστημικής εποχής».
Επίσης, μιλάνε για το «ηλεκτρόμετρο» που εφευρέθηκε από τον Λ. Ρον Χάμπαρντ, το οποίο θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ως όργανο της Θείας Λειτουργίας της σύγχρονης εποχής που χαρακτηρίζεται από την ηλεκτρονική. Πρόκειται για μια ηλεκτρονική συσκευή μέτρησης που δείχνει αντικειμενικά την πνευματική οδύνη και τον επακόλουθο βαθμό απελευθέρωσης που επιτυγχάνεται από έναν πρηκλήαρ σε μια συνεδρία ώντιτινγκ.
Το κήρυγμα της Σαηεντολογίας, το οποίο αποτελεί τον πυρήνα της λειτουργίας, δεν επιβάλλει δόγμα ούτε απειλεί κυρώσεις που μοιάζουν με κόλαση· είναι ένα είδος λογικής παρουσίασης.
3. Η Θεία Λειτουργία που δίνεται στις Εκκλησίες της Σαηεντολογίας δεν είναι πολύ διαφορετική από τις Θείες Λειτουργίες των διαφόρων προτεσταντικών δογμάτων που δραστηριοποιούνται στην Αμερική.
4. Ούτε ο γάμος ούτε η κηδεία, που εμφανίζονται με διάφορες μορφές στις Θείες Λειτουργίες της Σαηεντολογίας, προέρχονται από τη θεωρητική ανάγκη του θήταν. Μόνο στην ιεροτελεστία ονοματοδοσίας του νεογέννητου, η οποία έχει την ίδια θέση με το βάπτισμα στη χριστιανική θρησκεία, μπορεί να βρει κανείς στις γραφές της Σαηεντολογίας ότι η τελετή της έχει άμεση σχέση με το θήταν.
Η δικαιολόγηση που αναφέρεται στις γραφές για την ιεροτελεστία είναι η εξής: «Ο βασικός σκοπός της Τελετής Ονοματοδοσίας είναι να βοηθήσουμε τον θήταν να προσανατολιστεί. Έχει πρόσφατα αναλάβει το νέο του σώμα. Γνωρίζει ότι είναι δικό του και ότι αυτός το λειτουργεί. Παρ’ όλα αυτά, ποτέ δεν του έχει πει κανείς ποια είναι η ταυτότητα του σώματός του. Ξέρει ότι υπάρχουν τριγύρω αρκετά σώματα ενηλίκων, αλλά δεν του έχουν πει ότι υπάρχουν συγκεκριμένα που θα φροντίζουν το σώμα του μέχρι να αναπτυχθεί στο σημείο να μπορεί να το χειριστεί πλήρως». Με άλλα λόγια, είναι η τελετή για την παρουσίαση στον θήταν του σώματός του, των γονέων του, των αναδόχων του και της θρησκευτικής συνάθροισης.
5. Η Σαηεντολογία, σε ευθυγράμμιση με τη θρησκευτική της φύση, έχει υιοθετήσει χαρακτηριστικά σημάδια, όπως ο Σταυρός της Σαηεντολογίας που φορούν οι λειτουργοί της Εκκλησίας και που εμφανίζεται στις Εκκλησίες, πράγματα που αμέσως μεταδίδουν το μήνυμα ότι έχει να κάνει κανείς με μια θρησκεία.
