Μια επισκόπηση των κειμένων που γράφτηκαν για την Εκκλησία της Σαηεντολογίας παρέχει μια διάκριση που θα μπορούσε να γίνει ανάμεσα σε τέσσερις βασικές κατηγορίες εκδόσεων:
1. Τα γραπτά και οι ηχογραφημένες διαλέξεις και ταινίες του Λ. Ρον Χάμπαρντ που είναι οι Γραφές της Σαηεντολογίας.
2. Εκτός από τον εντυπωσιακό όγκο των Γραφών του Λ. Ρον Χάμπαρντ σχετικά με τη φύση του ανθρώπου και με το πώς θα τον κάνει να σωθεί, η ίδια η Εκκλησία έχει παραγάγει και δημοσιεύσει έναν πολύ μεγάλο αριθμό κειμένων και οπτικοακουστικών μηνυμάτων σχετικά με την ιστορία της και το παρόν της, ιδιαίτερα σε σχέση με την 40ή επέτειο του 1994. Η εστίαση αυτών των εκδόσεων που προέρχονται εκ των έσω βρίσκεται στα εκκλησιαστικά κείμενα της Εκκλησίας και την εσωτερική της ιστορία.
3. Μερικές από τις εκδόσεις εξακολουθούν να πηγάζουν από το γεγονός ότι η Εκκλησία της Σαηεντολογίας ήταν το επίκεντρο μιας επικριτικής συζήτησης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης διαφόρων χωρών από την ίδρυσή της, το 1954. Αυτά τα κείμενα που προέρχονται από ξένους είναι συχνά πολεμικής διάθεσης και δείχνουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα των ίδιων.
4. Τα τελευταία χρόνια, έχουν αυξηθεί πιο ουδέτερα θρησκειο-κοινωνιολογικά κείμενα που αφορούν την Εκκλησία της Σαηεντολογίας. Αυτό οφείλεται στη γνώμη που είναι κοινή σε πολλούς μελετητές σήμερα, ότι η Σαηεντολογία είναι «θρησκεία». Συνήθως, η Εκκλησία της Σαηεντολογίας έχει αναγνωριστεί ως «νέα θρησκεία» στα πιο πρόσφατα εγχειρίδια που έχουν δημοσιευθεί από ιστορικούς και κοινωνιολόγους των θρησκειών, όπως ο Μπάρκερ, ο Χολμ, ο Μέλτον, ο Γουίλσον, και άλλοι.
Οι περισσότερες μελέτες σχετικά με τη Σαηεντολογία βασίζονται σε κείμενα. Ωστόσο, η ιστορία της Σαηεντολογίας είναι τόσο σύντομη, που αξιοσημείωτες νέες πληροφορίες μπορούν να επιτευχθούν μέσω ερευνών, στις οποίες περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, συνεντεύξεις με άτομα που παρέχουν σημαντική πληροφόρηση και με ενορίτες, καθώς και παρατήρηση. Εκτός από τα κείμενα κατέστη δυνατό για μας να συναντηθούμε και να πάρουμε συνεντεύξεις με κάποιους από το προσωπικό της ευρωπαϊκής, δανέζικης και φινλανδικής έδρας της Εκκλησίας στην Κοπεγχάγη και στο Ελσίνκι και να παρατηρήσουμε τις λειτουργίες της Εκκλησίας στην πράξη. Κατά τη διάρκεια της συγγραφής αυτής της έκθεσης είχαν την καλοσύνη να μας δώσουν διάφορα έγγραφα, εγχειρίδια, τυπωμένες και μη εκθέσεις που σχετίζονται με την παρελθούσα και την παρούσα κατάσταση της Εκκλησίας της Σαηεντολογίας και τις εξελίξεις της σε διάφορες χώρες.
Juha Pentikäinen
Marja Pentikäinen
Ελσίνκι, Φινλανδία
Μάιος 1996